Cùng HiQuyNhon khám phá Thành Đồ Bàn hơn 1000 năm, tại Tây Sơn, Bình Định nhé. Nếu đã là dân Bình Định, bạn nhất định phải ghé địa điểm này. Không đi sẽ tiếc nuối đã bỏ lỡ địa điểm đặc biệt như thế này đấy nhé.
Sơ lược về Thành Đồ Bàn
Được xây dựng từ thế kỷ thứ 10 và Thành Đồ Bàn là kinh đô trong khoảng 500 năm của vương quốc Champa. Thành tọa lạc trên một gò đất cao, bằng phẳng thuộc xã Nhơn Hậu (thị xã An Nhơn), cách TP. Quy Nhơn khoảng 27 km theo hướng Tây Bắc.
Đây là di tích lịch sử quan trọng được xếp hạng cấp Quốc gia (năm 1982) của tỉnh Bình Định, một trong những niềm tự hào của những người con xứ võ khi nhắc về quê hương. Thành Đồ Bàn hay còn gọi là Vijayay là kinh đô của vương quốc Chăm pa trong thời kỳ có quốc hiệu là Chiêm Thành tồn tại từ thế kỷ 10 đến 15. Vào thời Tây Sơn, trên nền thành cũ, Nguyễn Nhạc cho xây dựng lại và mở rộng thêm thành làm sở chỉ huy của nghĩa quân, gọi tên là thành Hoàng Đế.
Ngày nay thành thuộc địa phận xã Nhơn Hậu huyện An Nhơn, Bình Định. Hiện cổng vào thành đã được phục dựng.Thành Đồ Bàn được xây dựng từ năm 982, dưới triều đại vua Yangpuku Vijayay. Thành từng bị tàn phá nhiều lần do chiến tranh, đến năm 1471 thì thất bại trước thủy – lục quân của vua Lê Thánh Tông, rồi bị phá hủy hoàn toàn, chấm dứt vai trò lịch sử của thành với vương quốc Champa.
Dấu tích xưa của thành Đồ Bàn, kinh đồ suốt 5 thế kỷ của người Chăm hầu như không còn. Hiện nay chỉ còn xót lại ba con sư tử bằng đá, chạm trổ theo phong cách nghệ thuật Chăm vào thế kỷ 12-14.Cách trung tâm thành Đồ Bàn vài trăm mét, dấu tích còn nguyên vẹn của kinh đô vương quốc Champa là ngôi Tháp Cánh Tiên sừng sững đứng trơ trọi giữa núi rừng.
Tháp được xây dựng vào thế kỷ 12, trên đỉnh một quả đồi thấp. Trong số những tháp cổ Chăm Pa còn lại ở tỉnh Bình Định, tháp Cánh Tiên là một trong những kiến trúc còn khá nguyên vẹn.Qua nhiều lần khai quật đã lộ rõ nhiều công trình kiến trúc của thành Hoàng Đế dưới thời Nguyễn Nhạc. Đó là nền chính điện, nền điện bát giác với gạch Bát Tràng và đá trắng Champa.
Dấu tích thành Hoàng Đế được khai quật là hai hồ bán nguyệt đối xứng qua điện bát giác, với những dãy đá san hô, các bậc đá gắn vào hồ.Ngày nay, nếu như một hồ còn dấu tích khá nguyên vẹn thì hồ còn lại đã hoang phế, nhiều đoạn gạch đá bị vỡ vụn.
Thành Hoàng Đế còn chứng kiến những trận đánh giữa nhà Tây Sơn và nhà Nguyễn, trong đó có trận đánh bao vây thành của hai tướng Tây Sơn là Trần Quang Diệu, Võ Văn Dũng với tướng Võ Tánh vào năm 1801. Biết cầm cự không nổi với quân Tây Sơn, Võ Tánh tự thiêu cùng với quan văn Ngô Tùng Châu uống thuốc độc tự tử.
Năm 1802 khi Gia Long lên ngôi, đổi tên thành Hoàng Đế thành Bình Định. Năm 1823, vua Nguyễn cho xây thành Bình Định mới nên đã dỡ lấy vật liệu đá ong từ thành cũ và chọn nơi đay để xây lăng mộ Võ Tánh Ở trong khu cổ thành, những kiến trúc còn lại hầu hết đều thuộc đời nhà Nguyễn. Đó là lăng mộ và đền thờ Võ Tánh và Ngô Tùng Châu.
Từ khi xây thành Bình Định mới, thành Hoàng Đế hoang phế và bị hủy hoại theo thời gian. Những dấu tích về một kinh đô trong suốt 500 năm của nước Champa cũng như phong trào Tây Sơn không còn nhiều, đã lùi vào trong dĩ vãng xa xăm. Quần thể hỗn hợp này được công nhận di tích quốc gia từ năm 1982.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về ẩm thực Quy Nhơn hoặc những điều thú vị khi du lịch tại miền đất võ hãy follow HiQuyNhon để được biết thêm nhiều thông tin bổ ích nhé! Hoặc follow trang Thành phố Quy Nhơn để được cập nhật tin tức mỗi ngày nhé
-Bài viết: Thảo My-
Bạn có thể tham khảo những bài viết sau:
– Màn đọ sắc nghiêng nước nghiêng thành của gái Quy Nhơn
– Làng chài Nhơn Lý
Lưu ý: Nội dung bài viết thuộc bản quyền của Hiquynhon.vn (Không bao gồm một số hình ảnh). Mọi sao chép cần ghi rõ nguồn, tên tác giả, nhiếp ảnh gia cùng với liên kết về nội dung tương ứng tại Hiquynhon.vn
